Phân Tích Hòa Vốn – Công Cụ Quản Lý Tài Chính Đắc Lực cho Doanh Nghiệp

Phân tích hòa vốn (Breakeven Analysis) là một công cụ quản lí tài chính cơ bản và thiết yếu mà mỗi doanh nghiệp nên hiểu rõ để hoạch định chiến lược kinh doanh một cách hiệu quả. Đây là quá trình xác định điểm hòa vốn, nơi mà tổng doanh thu bằng với tổng chi phí, tức là lúc doanh nghiệp không lãi cũng không lỗ.

Phân tích hòa vốn giúp xác định số lượng sản phẩm hoặc dịch vụ mà doanh nghiệp cần bán để không bị lỗ, từ đó đặt ra các mục tiêu bán hàng, quản lý chi phí và định giá dịch vụ/sản phẩm sao cho có lợi nhất.

### Yếu Tố Quan Trọng Trong Phân Tích Hòa Vốn

1. **Chi Phí Cố Định (Fixed Costs):** Đây là các chi phí không thay đổi theo lượng sản phẩm được sản xuất hoặc bán. Ví dụ: tiền thuê mặt bằng, lương nhân viên quản lý.
2. **Chi Phí Biến Đổi (Variable Costs):** Là những chi phí biến đổi theo số lượng sản phẩm sản xuất. Ví dụ: nguyên liệu, tiền lương theo giờ làm việc.
3. **Giá Bán Sản Phẩm (Price):** Là mức giá mà doanh nghiệp đặt ra cho sản phẩm hay dịch vụ của mình.
4. **Doanh Thu (Revenue):** Tổng số tiền thu về từ việc bán sản phẩm hoặc cung cấp dịch vụ.
5. **Số Lượng Hòa Vốn (Breakeven Quantity):** Là số lượng sản phẩm cần bán để đạt điểm hòa vốn.

### Công Thức Tính Điểm Hòa Vốn

Điểm hòa vốn (BE) có thể được tính theo công thức đơn giản như sau:

BE = Chi Phí Cố Định / (Giá Bán Sản Phẩm – Chi Phí Biến Đổi Sản Phẩm)

### Ứng Dụng Của Phân Tích Hòa Vốn

– **Định Giá Sản phẩm:** Phân tích giúp xác định mức giá thích hợp để đạt được lợi nhuận mong muốn sau khi đã bù đắp chi phí.
– **Quyết Định Sản Xuất:** Đã xác định được số lượng sản phẩm tối thiểu cần sản xuất, doanh nghiệp có thể lên kế hoạch nguồn lực phù hợp.
– **Phân Tích Rủi Ro Kinh Doanh:** Đánh giá được mức độ an toàn tài chính khi đưa ra quyết định đầu tư hoặc triển khai dự án mới.
– **Lập Kế Hoạch Ngắn Hạn:** Điểm hòa vốn cũng giúp xác định các mục tiêu bán hàng ngắn hạn và chiến lược marketing cần thiết.

Mặc dù phân tích hòa vốn chỉ là một phần của quá trình hoạch định kế hoạch kinh doanh tổng thể, nó mang lại cái nhìn sâu sắc về cách thức hoạt động tài chính của một doanh nghiệp và hỗ trợ các nhà quản trị đưa ra các quyết định thông minh dựa trên dữ liệu cơ bản. Với một phân tích hòa vốn chính xác, doanh nghiệp có thể định hình chiến lược kinh doanh của mình để đạt được mức tăng trưởng và lợi nhuận tối ưu.

Tìm điểm hòa vốn là một phép tính định lượng phổ biến mà bạn có thể gặp phải trong Case Interview. Bạn cần tìm điểm hòa vốn để xác định xem công ty có nên tham gia vào một thị trường mới, tung ra sản phẩm mới hay thực hiện các thương vụ M&A hay không. Tất cả các công ty đều đặt mục tiêu lợi nhuận từ các quyết định mà họ đưa ra.

Bằng cách xem xét các trường hợp khác nhau, các doanh nghiệp có thể tính toán khả năng sinh lời từ các dự án mà họ đầu tư vào. Nếu điều kiện hòa vốn thuận lợi, công ty có thể quyết định đầu tư. Nếu điều kiện hòa vốn không thuận lợi, công ty có thể quyết định theo đuổi một dự án khác. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu công thức tính điểm hòa vốn và giải quyết bốn dạng bài tìm điểm hòa vốn mà bạn có thể bắt gặp trong các Case Interview.

Điểm hòa vốn là điểm mà tại đó doanh thu bán ra vừa đủ để bù đắp tất cả các chi phí, bao gồm chi phí cố định và chi phí biến đổi. Điều này có nghĩa là tại điểm hòa vốn doanh nghiệp không thu được lãi, nhưng cũng không bị lỗ.

Để có công thức hòa vốn, trước tiên hãy giả sử lợi nhuận thu được bằng 0, hay nói cách khác doanh thu lúc này bằng với chi phí.

Lợi nhuận = Doanh thu – Chi phí, Lợi nhuận = 0, suy ra: Doanh thu = Chi phí (1)

Mà doanh thu là tích của giá và số lượng đơn vị đã bán.

Doanh thu = Giá x Sản lượng (2)

Chia nhỏ chi phí thành chi phí biến đổi và chi phí cố định, trong đó chi phí biến đổi bằng số lượng đơn vị bán ra nhân với chi phí biến đổi trên mỗi đơn vị.

Chi phí = (Sản lượng x Chi phí biến đổi) + Chi phí cố định (3)

Từ (1), (2), (3), ta có:

Giá x Sản lượng = (Sản lượng x Chi phí biến đổi) + Chi phí cố định

Chúng ta có thể đơn giản hóa công thức này để có được công thức phân tích điểm hòa vốn như sau: Chi phí cố định = (Giá – Chi phí biến đổi) x Sản lượng

Đây là công thức bạn cần nắm được để giải quyết bất kỳ bài toán tìm điểm hòa vốn nào trong Case Interview. Bạn nên ghi nhớ công thức này để không cần phải học lại từ đầu khi chuẩn bị tham gia Case Interview. Tuy nhiên, nếu bạn hiểu ý nghĩa thực sự đằng sau công thức này, bạn thậm chí sẽ không cần phải học thuộc và ghi nhớ nó.

Ý nghĩa của công thức tính điểm hòa vốn

Để hiểu rõ hơn về công thức tìm điểm hòa vốn, hãy cùng tìm hiểu từng thành phần trong công thức này. Chi phí cố định là loại chi phí mà công ty phải chịu bất kể sản xuất bao nhiêu đơn vị sản phẩm. Chi phí cố định có thể bao gồm: chi phí mặt bằng, tiện ích, chi phí bảo hiểm, chi phí vận hành máy móc, trang thiết bị, lương chi trả cho nhân viên… Chi phí biến đổi là chi phí tăng lên khi tăng số lượng đơn vị sản phẩm được sản xuất. Chúng là chi phí liên quan đến việc trực tiếp sản xuất ra một đơn vị sản phẩm bao gồm: chi phí nguyên liệu thô, bao bì, chi phí vận chuyển… Giá là giá tiền mà sản phẩm đang được bán. Nói cách khác, nó là số tiền công ty nhận được cho mỗi đơn vị bán được. Lượng bán là số lượng đơn vị sản phẩm được bán ra.

Đối với mỗi sản phẩm bán ra, công ty thu được một khoản lợi nhuận bằng chênh lệch giữa giá của sản phẩm và chi phí biến đổi. Nếu nhân số tiền này với số lượng đã bán được, thì đây là tổng lợi nhuận mà công ty tạo ra. Tuy nhiên, công ty cũng có các chi phí cố định phải trả, do đó, lợi nhuận thu được từ việc bán sản phẩm ít nhất phải bằng chi phí cố định để công ty thực sự có lãi. Nếu bạn có thể hiểu khái niệm điểm hòa vốn từ góc độ này, bạn sẽ có thể nhớ lại ngay công thức trong mọi tình huống phỏng vấn.

Đọc thêm: Giải quyết vấn đề lợi nhuận dựa trên bản đồ phân tích

Áp dụng công thức tính điểm hòa vốn vào ví dụ thực tế

Có 4 dạng bài tìm điểm hòa vốn khác nhau. Khi nhận đề bài phân tích và tìm điểm hòa vốn trong Case Interview, bạn thường sẽ biết ba chỉ số và được yêu cầu tìm chỉ số thứ tư chưa biết.

Do đó, có bốn dạng câu hỏi khác nhau mà bạn có thể gặp phải.

Dạng 1: Tìm sản lượng khi đã biết giá, chi phí biến đổi và chi phí cố định

Ví dụ: Bạn kinh doanh một quầy bán nước giải khát và bán một cốc nước với giá $4. Chi phí để làm ra một cốc nước là $1. Để có được giấy phép kinh doanh, bạn phải bỏ ra số tiền $600. Bạn cần bán bao nhiêu cốc nước để hòa vốn?

Ta có: Chi phí cố định = (Giá – Chi phí biến đổi) x Sản lượng

600 = (4 – 1) x Sản lượng

Sản lượng = 200. Kết luận: Bạn sẽ cần bán 200 cốc nước chanh để hòa vốn.

Dạng 2: Tìm giá khi đã biết sản lượng, chi phí biến đổi và chi phí cố định

Ví dụ: Công ty của bạn sản xuất và bán phụ tùng xe hơi. Sản xuất một phụ tùng tốn $500. Chi phí cố định là $100.000 và bạn mong đợi có thể bán 1.000 sản phẩm. Bạn cần đặt mức giá tối thiểu cho sản phẩm của mình bao nhiêu để có thể hòa vốn?

Ta có: Chi phí cố định = (Giá – Chi phí biến đổi) x Sản lượng

100.000 = (P – 500) x 1000

P = 600. Kết luận: Bạn cần bán phụ tùng với mức giá tối thiểu là 600 đô la.

Dạng 3: Tìm chi phí cố định khi đã biết giá, sản lượng và chi phí biến đổi

Ví dụ: Một công ty dược đang cân nhắc đầu tư để nghiên cứu một loại thuốc mới. Họ tin rằng họ có thể bán được 10.000 đơn vị thuốc này với giá $201/đơn vị. Chi phí để sản xuất mỗi đơn vị thuốc là $1. Công ty cần giữ chi phí nghiên cứu tối đa là bao nhiêu để tạo ra lợi nhuận?

Ta có: Chi phí cố định = (Giá – Chi phí biến đổi) x Sản lượng

FC = (201 – 1) x 10.000 = 2.000.000. Kết luận: Công ty cần giữ chi phí cố định tối đa là 2.000.000 đô la.

Dạng 4: Tìm chi phí biến đổi khi đã biết giá, sản lượng và chi phí cố định

Ví dụ: Công ty của bạn là nhà phân phối ngói lợp. Bạn mua ngói lợp từ các nhà cung cấp và bán chúng cho các nhà bán lẻ để kiếm lời. Chi phí cố định hàng năm là $100.000. Mỗi viên gạch bạn bán có giá $1 và doanh số hàng năm là mười triệu viên. Bạn cần thương lượng với nhà cung cấp giá mua mỗi viên gạch tối đa là bao nhiêu để có thể hòa vốn?

Ta có: Chi phí cố định = (Giá – Chi phí biến đổi) x Sản lượng

100.000 = (1 – Chi phí biến đổi) x 1.000.000

Chi phí biến đổi = 0.99

Kết luận: Bạn cần thương lượng để mua vào với giá tối đa là 0,99 đô la/viên gạch.

Tips phân tích bài toán tìm điểm hòa vốn trong Case Interview

Trong Case Interview, hãy ghi nhớ các tips sau để đảm bảo rằng quá trình tìm điểm hòa vốn của bạn diễn ra suôn sẻ.

Tip 1: Đừng bỏ sót loại chi phí nào

Khi thực tìm điểm hòa vốn, điều quan trọng là bạn phải tính toán đến tất cả các chi phí tiềm ẩn liên quan đến việc quản lý và điều hành doanh nghiệp. Bỏ đi dù chỉ một loại chi phí nhỏ cũng sẽ làm câu trả lời của bạn thay đổi.

Tip 2: Phân biệt chi phí biến đổi và chi phí cố định

Cho dù một chi phí cụ thể là chi phí biến đổi hay chi phí cố định thì nó cũng có thể thay đổi đáng kể câu trả lời của bạn. Do đó, hãy đảm bảo rằng bạn đang xác định chính xác và phân biệt giữa chi phí biến đổi và chi phí cố định. Cách đơn giản nhất để phân biệt là xác định xem yếu tố chi phí có tăng lên hay không nếu bạn sản xuất thêm một đơn vị sản phẩm. Nếu tăng, thì có khả năng đó là chi phí biến đổi. Nếu không tăng, thì đó là chi phí cố định.

Tip 3: Kiểm tra xem giá có cao hơn chi phí biến đổi hay không?

Một công ty không thể hòa vốn khi chi phí biến đổi trên một đơn vị lớn hơn giá bán cho một sản phẩm. Do đó, nếu bạn quan sát thấy mức giá đó nhỏ hơn chi phí biến đổi, thì câu trả lời là công ty không có cách nào để có thể  hòa vốn.

Đọc thêm: 5 chiến lược định giá hiệu quả cho doanh nghiệp nhỏ

Tip 4: Đừng quên trao đổi với interviewer khi bạn đi qua từng bước của quá trình phân tích

Bất cứ khi nào bạn phân tích và tính toán trong một buổi Case Interview, hãy đảm bảo rằng người phỏng vấn có thể dễ dàng theo dõi những gì bạn đang làm. Vì vậy, trước khi bạn bắt đầu thực hiện bất kỳ phép tính nào, hãy trao đổi với người phỏng vấn về cách tiếp cận của bạn. Bắt đầu bằng cách giải thích công thức mà bạn sẽ sử dụng. Sau đó, khi bạn thực hiện mỗi phép tính, hãy nói rõ ràng và chính xác những gì bạn đang làm. Điều này có lợi vì hai lý do. Thứ nhất, bạn sẽ ít mắc lỗi hơn nếu bạn đọc to các phép tính. Thứ hai, người phỏng vấn sẽ dễ dàng đưa ra gợi ý hoặc giúp bạn nếu họ biết chính xác bạn đang làm gì.

Tip 5. Diễn giải kết quả tính toán của bạn

Sau khi tính toán xong câu trả lời của mình, đừng chỉ dừng lại ở đó. Hãy nhớ rằng, mục đích của việc tìm điểm hòa vốn là để giúp công ty xác định xem họ có nên thực hiện một khoản đầu tư cụ thể hay không. Dựa trên kết quả tính toán, bạn hãy đưa ra nhận định xem công ty có thể hòa vốn khi tham gia vào dự án không? Nếu có, bạn hãy đưa ra gợi ý rằng công ty nên đầu tư. Nếu không, bạn nên xem xét những gì công ty có thể làm để tăng khả năng có có được lợi nhuận.

Làm rõ ý nghĩa của việc tìm điểm hòa vốn chứng tỏ rằng bạn là người am hiểu và chủ động giải quyết vấn đề. Đây là yếu tố then chốt  giúp phân biệt các ứng viên giải case xuất sắc với các ứng viên trung bình.

Tạm kết

Trên đây là những kiến thức cơ bản liên quan đến tìm điểm hòa vốn. Qua bài viết này, hy vọng rằng rằng các bạn đã nắm được khái niệm điểm hòa vốn cũng như thành thạo cách tính và các dạng bài liên quan đến điểm hòa vốn có thể xuất hiện trong Case Interview.

Tham khảo ngay khóa học Case Mastery của Tomorrow Marketers nếu bạn muốn cải thiện kỹ năng Problem Solving thông qua việc luyện tập giải Business Case! Bạn sẽ được hướng dẫn bởi các Quán quân, cựu Management Trainee và BGK các cuộc thi danh tiếng. Bạn đã sẵn sàng chinh phục các tập đoàn đa quốc gia và chiến thắng các cuộc thi cạnh tranh đầy khốc liệt này chưa?