Nếu bạn đã theo dõi ngân hàng, đầu tư hoặc tiền điện tử trong mười năm qua, bạn có thể đã nghe đến thuật ngữ “blockchain”, công nghệ lưu trữ hồ sơ đằng sau mạng Bitcoin. Vậy Blockchain là gì? Những kiến thức xoay quanh Blockchain là gì? Cùng tìm hiểu công nghệ Blockchain dưới bài viết này nhé.
Tìm hiểu rõ hơn công nghệ blockchain là gì?
Công nghệ blockchain là gì? Thật ra Công nghệ Blockchain (chuỗi khối) – là một cuốn sổ cái (tên ban đầu là block chain) ghi lại số dư và lịch sử của tất cả tài khoản tham gia vào chuỗi giao dịch của mình.
Mỗi khối (block) đều chứa thông tin về thời gian khởi tạo và được liên kết với khối trước đó, kèm theo đó là một mã thời gian và dữ liệu giao dịch. Dữ liệu khi đã được mạng lưới chấp nhận thì sẽ không có cách nào thay đổi được – Blockchain được thiết kế để chống lại việc gian lận, thay đổi của dữ liệu.
Tại sao lại có tên gọi là Blockchain?
Mạng lưới Bitcoin sắp xếp các giao dịch bằng cách nhóm chúng lại vào các nhóm được gọi là các khối (block), mỗi khối chứa một số lượng các giao dịch nhất định và một liên kết đến khối trước đó. Như vậy, theo thời các giao dịch tăng lên thì các khối cũng sẽ tăng và liên kết nối đuôi nhau và được tổ chức thành chuỗi, từ đó hệ thống được hình thành với tên gọi là: blockchain.
Công nghệ Blockchain – sự kết hợp giữa 3 loại công nghệ:
- Mật mã học: để đảm bảo tính minh bạch, toàn vẹn và riêng tư thì công nghệ blockchain đã sử dụng public key và hàm hash function.
- Mạng ngang hàng: Mỗi một nút trong mạng được xem như một client và cũng là server để lưu trữ bản sao ứng dụng.
- Lý thuyết trò chơi: Tất cả các nút tham gia vào hệ thống đều phải tuân thủ luật chơi đồng thuận (giao thức PoW, PoS…) và được thúc đẩy bởi động lực kinh tế.
Đối với một doanh nghiệp: blockchain có thể gọi là một sổ cái kế toán. Vĩ mô hơn nữa thì nó đóng vai trò như một cơ sở dữ liệu hay một cấu trúc dữ liệu chứa đựng tài sản, ghi chép lại lịch sử tài sản của tất cả mọi người trong hệ thống mạng ngang hàng.
Trên góc độ kỹ thuật: blockchain là 1 phương thức bất biến để lưu trữ lịch sử các giao dịch tài sản.
Trên góc độ xã hội: blockchain giúp thiết lập niềm tin bằng quy tắc đồng thuận giữa các thành viên trong 1 hệ thống phân cấp.
Đặc điểm chính của công nghệ Blockchain là gì?
Công nghệ Blockchain (Blockchain technology) đóng vai trò giống như một cuốn sổ cái ghi lại tất cả các giao dịch xảy ra trong hệ thống. Các đặc điểm chính của blockchain có thể kể đến như:
1. Không thể làm giả, không thể phá hủy các chuỗi blockchain
Các chuỗi Blockchian gần như không thể bị phá hủy được, và theo lý thuyết thì chỉ có máy tính lượng tử mới có thể can thiệp vào và giải mã chuỗi blockchain và nó chỉ bị phá hủy hoàn toàn khi không còn internet trên toàn cầu. Chính vì thế đây là ưu điểm vượt bậc đáng quan tâm nhất của công nghệ Blockchain.
2. Bất biến công nghệ blockchain là gì
Dữ liệu trong blockchan gần như không thể sửa đổi được (chỉ có thể sửa đổi được bởi chính người đã tạo ra nó, nhưng phải được sự đồng thuận của các nút trên mạng) và các dữ liệu đó sẽ lưu giữ mãi mãi
3. Bảo mật Dữ liệu
Các thông tin, dữ liệu trong các chuỗi blockchain được phân tán và an toàn tuyệt đối chỉ có người nắm giữ private key mới có quyền truy xuất dữ liệu đó
4. Minh bạch
Ai cũng có thể theo dõi được đường đi của dữ liệu trong blockchain từ địa chỉ này tới địa chỉ khác và có thể thống kê toàn bộ lịch sử trên địa chỉ đó.
5. Hợp đồng thông minh
Là các kỹ thuật số được nhúng bởi một đoạn code if-this-then-that (IFTTT) trong hệ thống, cho phép chúng tự thực thi mà không cần bên thứ ba. Blockchain không cần bên thứ ba tham gia vào hệ thống, và nó bảo đảm rằng tất cả các bên tham gia đều biết được chi tiết hợp đồng và các điều khoản sẽ được tự động thực hiện một khi các điều kiện được bảo đảm.
Mô tả hoạt động của công nghệ Blockchain là gì?
Công nghệ blockchain có lẽ là phát minh tốt nhất từ chính Internet. Nó cho phép trao đổi giá trị mà không cần sự tin tưởng hoặc chứng cứ làm tin. Hãy tưởng tượng bạn và tôi đặt cược 50$ cho thời tiết ngày mai ở San Francisco. Tôi đặt cược trời sẽ nắng, bạn cược là mưa. Hôm nay chúng ta có ba tùy chọn để quản lý giao dịch này:
1. Chúng ta có thể tin tưởng lẫn nhau
Mưa hoặc nắng, người thua sẽ trả 50 đô la cho người chiến thắng. Nếu chúng ta là bạn, đây có thể là một cách hay để đặt cược. Tuy nhiên, dù là bạn bè hay người lạ thì vẫn không thể dễ dàng trả tiền cho người kia.
2. Chúng ta có thể biến tiền cược thành một hợp đồng
Với một hợp đồng tại chỗ, cả hai bên sẽ dễ phải trả tiền hơn, tuy nhiên, nếu một trong hai người quyết định không trả, người chiến thắng sẽ phải trả thêm tiền để trang trải chi phí pháp lý và bản án có thể mất một thời gian dài. Đặc biệt với một lượng tiền mặt nhỏ, điều này dường như không phải là cách tối ưu để quản lý giao dịch.
3. Chúng ta có thể nhờ đến một bên thứ ba trung lập
Mỗi người trong chúng ta đưa 50 đô la cho một người thứ ba, cô ấy sẽ đưa tổng số tiền cho người chiến thắng. Nhưng, cô ấy cũng có thể bỏ trốn với tất cả số tiền. Vì vậy, chúng ta sẽ chọn một trong hai lựa chọn đầu tiên: tin tưởng hoặc hợp đồng.
Cả sự tin tưởng và hợp đồng đều không phải là giải pháp tối ưu. Chúng ta không thể tin tưởng vào người lạ và thực thi hợp đồng đòi hỏi thời gian và tiền bạc. Công nghệ blockchain là thú vị vì nó cung cấp cho chúng ta lựa chọn thứ ba, an toàn, nhanh chóng và rẻ tiền.
Blockchain cho phép viết một vài dòng code, chương trình chạy trên blockchain, mà cả hai chúng ta gửi 50 đô la vào đó. Chương trình này sẽ giữ 100 đô la an toàn và kiểm tra thời tiết ngày mai một cách tự động trên nhiều nguồn dữ liệu. Nắng hoặc mưa, nó sẽ tự động chuyển toàn bộ số tiền cho người chiến thắng.
Mỗi bên có thể kiểm tra hợp đồng logic, và vì nó đang chạy trên blockchain nên nó không thể thay đổi hoặc ngừng lại. Nỗ lực này có thể là quá cao đối với một giao dịch 50 đô la, nhưng hãy tưởng tượng khi bán nhà hoặc công ty.
Mục tiêu của phần này là để giải thích cách blockchain hoạt động mà không thảo luận về các chi tiết kỹ thuật sâu, nhưng đủ để bạn có một ý tưởng chung về logic và cơ chế cơ bản.
Các ứng dụng trong đời sống của công nghệ blockchain là gì?
Ứng dụng hữu ích đầu tiên được biết đến rộng rãi từ công nghệ blockchain có lẽ là Bitcoin và các loại tiền điện tử, nhưng hiện tại Blockchain đang cách mạng hóa hầu hết các ngành công nghiệp. Dưới đây là một vài ví dụ thiết thực về ứng dụng của công nghệ blockchain trong đời sống.
1. Ứng dụng blockchain trong thương mại điện tử
Theo các chuyên gia, thị trường bán lẻ hiện nay nên dần dần chuyển dịch vụ của mình sang bán hàng trực tuyến, tận dụng lợi thế thương hiệu với chiến lược đa kênh để đạt được thành công và bảo vệ vị trí hiện tại. Nhìn chung, sự tin tưởng của người tiêu dùng và chi phí cao cho mô hình phân phối là những thách thức lớn cần được các doanh nghiệp giải quyết để thương mại điện tử tiến xa hơn nữa.
Những thách thức lớn đó của thương mại điện tử có thể được xử lý bằng các hợp đồng thông minh (smart contract) khi ứng dụng công nghệ blockchain. Bà Lê Thúy Hạnh, một doanh nhân trong ngành bất động sản chia sẻ:
Với công nghệ Blockchain, tôi yên tâm khi ký các hợp đồng thông minh và đưa giải pháp thanh toán vào website. Từ đây chúng tôi có thể dễ dàng kinh doanh và hợp tác với nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước trong một thời gian ngắn hơn và thủ tục đơn giản hơn nhiều lần.
Warranteer
Là một ứng dụng blockchain cho phép người tiêu dùng dễ dàng truy cập thông tin về sản phẩm họ đã mua và nhận hỗ trợ dịch vụ trong trường hợp có trục trặc sản phẩm.
Blockpoint
Là một ứng dụng đơn giản hóa việc tạo ra các hệ thống thanh toán và chấp nhận ví điện tử, chương trình khách hàng thân thiết, thẻ quà tặng và các chức năng khác.
Loyyal
Được hỗ trợ bởi công nghệ blockchain và hợp đồng thông minh, nền tảng dịch vụ khách hàng thân thiết và tích điểm thưởng này tạo ra nhiều chương trình tùy chỉnh hơn, cho phép khách hàng tích điểm thưởng từ nhiều thương hiệu khác nhau.
2. Ứng dụng trong nông nghiệp của công nghệ blockchain là gì?
Bạn có biết thực phẩm, quần áo,… của bạn đến từ đâu? Quản lý chuỗi cung ứng là một lĩnh vực cực kỳ phức tạp và thường trải qua hàng chục bên trung gian từ sản xuất đến mua hàng. Vậy làm thế nào chúng ta có thể đảm bảo được chất lượng, tính minh bạch, sự tin cậy của các sản phẩm trên một hành trình dài từ nhà sản xuất đến tay người tiêu dùng? Câu trả lời là blockchain.
- Food industry: Là ứng dụng Blockchain có thể cải thiện tính minh bạch và hiệu quả trong việc tìm ra những loại thực phẩm có thể bị ô nhiễm và ở đâu trong suốt chuỗi cung ứng.
- OriginTrail: Là một nền tảng blockchain cho phép người tiêu dùng biết hàng hóa thực phẩm mà họ mua đến từ đâu và cách chúng được sản xuất.
3. Ứng dụng trong dịch vụ tài chính, ngân hàng của công nghệ blockchain
Bitcoin Atom
Là một nhánh mới của Bitcoin cho phép trao đổi tiền mã hóa dễ dàng mà không tốn phí giao dịch và không thể bị tấn công khi giao dịch, khiến Bitcoin thực sự được phân cấp lại.
Công nghệ này dựa trên các hoán đổi nguyên tử (atomic swaps) – được xem là một công cụ vô giá để trao đổi các đồng tiền mã hóa và không cần phải có một bên thứ ba đáng tin cậy. Nhưng hiện tại, việc áp dụng rộng rãi các giao dịch hoán đổi nguyên tử đã bị ngăn chặn vì chúng đòi hỏi phải có kỹ năng kỹ thuật cao; Bitcoin Atom có thể giải quyết vấn đề này một phần nào đó.
Securrency
Đây là một nền tảng giao dịch tiền mã hóa và một vài loại tài sản, bao gồm cả những tài sản không hoán đổi thành tiền mặt, được trao đổi thông qua token của Securrency. Dự án cho phép tiền mã hóa được giao dịch bên ngoài các giao dịch chuyên dụng của chúng.
Ripple
Ripple nhắm đến việc trở thành một nhà cung cấp giải pháp thanh toán toàn cầu bằng cách kết nối ngân hàng, nhà cung cấp dịch vụ thanh toán, doanh nghiệp và các giao dịch tài sản kỹ thuật số, cho phép giải quyết ngay tức thì, theo nhu cầu trên toàn cầu
ABRA
Là một ứng dụng toàn cầu và ví tiền mã hóa cho phép bạn mua, đầu tư và trữ 20 loại tiền mã hóa, bao gồm Bitcoin, ethereum, litecoin…
Aeternity
Là một nền tảng blockchain có khả năng mở rộng cao này có thể được sử dụng cho bất kỳ ứng dụng nào yêu cầu tốc độ giao dịch cao, bao gồm các hợp đồng thông minh được tạo ra từ các thanh toán chuỗi, nano và vi mô.
4. Ứng dụng blockchain trong giáo dục, y tế
Giáo dục
Năm 2010, bằng tiến sĩ (PhD) của cựu chủ tịch Microsoft Trung Quốc Tang Jun nhận từ đại học Pacific Western đã làm dấy lên những nghi ngờ. Các nhà điều tra phát hiện ra rằng không những ngôi trường này chưa được kiểm định mà giá của tấm bằng còn quá rẻ: chỉ có 2.595 USD và học viên chẳng cần học hành gì.
Một năm sau, hàng chục quản lý cao cấp khác cũng bị dính vào những vụ bằng cấp giả với quy mô lớn khác từ những chương trình đáng ngờ, chỉ đòi hỏi người đăng ký học… “cho có lệ”. Vì thế việc đòi hỏi Minh Bạch Rõ Ràng là hết sức cần thiết.
Y tế
Khi người bệnh đi khám hay xét nghiệm, mọi kết quả của họ sẽ được lưu trữ trong công nghệ blockchain, điều này giúp người bệnh bảo mật toàn bộ thông tin và chỉ số xét nghiệm của mình. Trong trường hợp người bệnh có nhu cầu chuyển viện đến bất kỳ đâu trên thế giới, họ chỉ cần truy xuất thông tin và kết quả chỉ số xét nghiệm của mình trên chuỗi blockchain, cho dù hai bệnh viện (nơi khám ban đầu và nơi chữa bệnh mới) không cùng ngôn ngữ hay sử dụng phần mềm khác nhau.
- MedicalChain: Là công ty trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe đầu tiên sử dụng công nghệ blockchain để tạo thuận lợi trong việc lưu trữ và sử dụng hồ sơ y tế điện tử để cung cấp trải nghiệm y học từ xa (telemedicine) hoàn chỉnh. Họ là các bác sĩ thực tế trong hệ thống chăm sóc sức khỏe của Anh và muốn thay đổi hệ thống này từ bên trong.
- MedRec: Để cung cấp cho bất kỳ nhà cung cấp dịch vụ y tế truy cập an toàn vào hồ sơ của bệnh nhân, MedRec sử dụng blockchain để tiết kiệm thời gian, tiền bạc và các quy trình lặp lại trong việc tiến hành thủ tục giữa các cơ sở và nhà cung cấp khác nhau. Bệnh nhân cũng có thể truy cập vào hồ sơ y tế của họ để nghiên cứu các đơn vị cung cấp dịch vụ y tế.
5. Ứng dụng blockchain trong việc bỏ phiếu bầu cử
Do các vấn đề phức tạp trong bảo mật và gian lận bầu cử, rất ít quốc gia chuyển sang sử dụng máy bỏ phiếu điện tử (EVM).
Thật khó để phủ nhận rằng EVM làm cho việc bỏ phiếu trơ nên dễ tiếp cận hơn và do đó, thúc đẩy sự tham gia bầu cử của người dân. Tuy nhiên, hầu hết các quốc gia đều đưa ra nhận xét rằng các rủi ro lớn hơn các mặt tích cực.
Blockchain có thể cung cấp một giải pháp cho vấn đề này. Tính bất biến của blockchain có nghĩa là các vấn đề như bỏ phiếu kép, thay đổi phiếu bầu và xóa phiếu bầu sẽ bị “delete” ngay sau một đêm. Blockchain cũng sẽ loại bỏ nhu cầu kiểm phiếu và đưa ra kết quả gần như ngay lập tức sau khi các cuộc thăm dò kết thúc.
Các tìm kiếm liên quan:
- công nghệ blockchain 4.0 là gì
- đầu tư công nghệ blockchain
- công nghệ blockchain là gì
- blockchain là gì wiki
- công nghệ blockchain và ứng dụng
- thuật toán blockchain là gì
- học blockchain
- công nghệ blockchain pdf
Nội dung liên quan:
- Tính toàn vẹn của dữ liệu là mối quan tâm chính, nói chính xác
- Tại sao lực lượng lao động trực tuyến, toàn cầu có thể là tương lai của ngành xây dựng
- Những gì trong một cái tên? (hay còn gọi là Mô hình hóa dữ liệu là gì?)