Tất cả các máy tính trên thế giới hiện nay hầu hết đều không thể hoạt động nếu thiếu vắng phần mềm. Vậy phần mềm là gì? Có những loại phần mềm máy tính nào? Hy vọng là sau khi bạn đọc xong bài viết này thì các bạn sẽ có thêm hiểu biết về phần mềm máy vi tính.
Tìm hiểu phần mềm máy tính là gì?
1. Phần mềm là gì?
Phần mềm – Software đôi khi còn được viết tắt là SW và S/W. Phần mềm máy tính là một tập hợp các hướng dẫn cho phép người dùng tương tác với máy tính, phần cứng hoặc thực hiện các tác vụ. Không có các chương trình phần mềm, phần lớn hoạt động của máy tính sẽ trở nên vô nghĩa. Ví dụ, không có phần mềm trình duyệt Internet, bạn sẽ không thể lướt web hoặc đọc bài viết này.
Trong khi đó, nếu thiếu đi hệ điều hành, trình duyệt sẽ không thể chạy trên máy tính. Ví dụ chương trình Excel sẽ được cài đặt từ một hộp chương trình phần mềm.
2. Phần mềm máy tính gồm những loại nào?
Để phục vụ cho các mục đích khác nhau, phần mềm được chia làm 3 loại như sau:
Phần mềm ứng dụng
Đây là những phần mềm được phát triển giải quyết tự động nhứng công việc hay vấn đề cụ thể nào đó thường gặp trong cuộc sống.
Có những phần mềm ứng dụng được phát triển theo đơn đặt hàng riêng có tính đặc thù của một cá nhân hay tổ chức. có những phần mềm được thiết kế dựa trên yêu cầu chung của nhiều người ví dụ như các phần mềm soạn thảo văn bản. bảng tính, phần mềm thiết kế bản vẽ (AutoCad…) phần mềm nghe nhạc hay xem phim trên đĩa CD (như Jet Audio hay Mpeg Player…)
Để hỗ trợ cho việc làm ra các sản phẩm phần mềm, người ta lại dùng chính các phần mềm khác, chúng được gọi là các phần mềm công cụ, những phần mềm này thường cung cấp các công cụ hỗ trợ lập trình viên trong khi viết chương trình và phần mềm bằng các ngôn ngữ lập trình khác nhau.
Các công cụ này bao gồm các trình soạn thảo, trình biên dịch, trình thông dịch, trình liên kết, trình tìm lỗi, v.v… Một môi trường phát triển tích hợp (IDE) kết hợp các công cụ này thành một gói phần mềm, và một lập trình viên có thể không cần gõ nhiều dòng lệnh để dịch, tìm lỗi, lần bước,… vì IDE thường có một giao diện người dùng đồ họa cao cấp (GUI).
Phần mềm hệ thống
Phần mềm hệ thống là phần mềm chính chạy máy tính. Khi bạn bật máy tính, nó sẽ kích hoạt phần cứng và điều khiển, điều phối hoạt động của chúng. Các chương trình ứng dụng cũng được điều khiển bởi phần mềm hệ thống. Hệ điều hành là một ví dụ về phần mềm hệ thống.
Hệ điều hành
Hệ điều hành là phần mềm hệ thống hoạt động như một giao diện cho phép người dùng giao tiếp với máy tính. Nó quản lý và điều phối hoạt động của phần cứng và phần mềm của máy tính. Các hệ điều hành thường được sử dụng là Microsoft Windows, Linux và Apple Mac OS X.
BIOS
Nó là viết tắt của hệ thống đầu ra đầu vào cơ bản. Nó là một loại phần mềm hệ thống, được lưu trữ trong Bộ nhớ Chỉ Đọc (ROM) nằm trên bo mạch chủ. Tuy nhiên, trong các hệ thống máy tính tiên tiến, nó được lưu trữ trong bộ nhớ flash. BIOS là phần mềm đầu tiên được kích hoạt khi bạn bật hệ thống máy tính của mình. Nó tải các trình điều khiển của đĩa cứng vào bộ nhớ cũng như hỗ trợ hệ điều hành tự tải vào bộ nhớ.
Chương trình khởi động
Khởi động đề cập đến việc khởi động máy tính. Khi bạn bật máy tính, các lệnh trong ROM sẽ tự động được thực thi để tải chương trình khởi động vào bộ nhớ và thực hiện các lệnh của nó. Chương trình BIOS có một tập hợp các lệnh cơ bản cho phép máy tính thực hiện các lệnh nhập / xuất cơ bản để khởi động máy tính.
Bộ hợp dịch
Nó đóng vai trò của một bộ chuyển đổi khi nó nhận các lệnh cơ bản của máy tính và chuyển chúng thành một mẫu bit. Bộ xử lý sử dụng các bit này để thực hiện các hoạt động cơ bản.
Trình điều khiển thiết bị driver
Phần mềm hệ thống này điều khiển các thiết bị phần cứng được kết nối với máy tính. Nó cho phép máy tính sử dụng phần cứng bằng cách cung cấp một giao diện thích hợp. Nhân của CPU máy tính giao tiếp với các phần cứng khác nhau thông qua phần mềm này.
Hệ điều hành thường đi kèm với hầu hết các trình điều khiển thiết bị. Nếu hệ điều hành không có trình điều khiển thiết bị cho phần cứng, bạn phải cài đặt trình điều khiển thiết bị trước khi sử dụng thiết bị phần cứng đó.
Phần mềm độc hại
Đây là một dạng phần mềm đen khiến gây hại và phá hỏng máy tính. Phần mềm độc hại thường được các tội phạm công nghệ sử dụng, đôi khi những phần mềm độc hại lại chỉ giống như những trò đùa tới người dùng.
3. Cơ chế hoạt động của phần mềm máy tính
Sau khi tìm hiểu xong tất cả thông tin ở trên, liệu bạn có đang thắc mắc cơ chế hoạt động của phần mềm máy tính như thế nào không?
Trên thực tế hiện nay, phần mềm máy tính hoạt động ra sao sẽ phụ thuộc phần lớn vào lập trình viên. Một hoặc nhiều lập trình viên máy tính sẽ sử dụng ngôn ngữ lập trình để viết ra những hướng dẫn với mục đích giúp cho máy tính hiểu được và biết nên làm gì. Khi lập trình viên viết xong, chương trình sẽ được biên dịch thành một loại ngôn ngữ mà máy tính có thể đọc và hiểu.
4. Yếu tố đánh giá một phần mềm máy tính chất lượng
Để đánh giá xem đó có phải là một phần mềm máy tính chất lượng hay không, bạn sẽ cần quan tâm đến những yếu tố sau:
- Khả năng tiếp cận: Đây sẽ là một yếu tố quan trọng mà bạn cần quan tâm đến. Phần mềm nếu có thể tiếp cận được số lượng người dùng lớn và khiến họ cảm thấy thoải mái khi sử dụng thì đây sẽ là tiêu chí đánh giá tốt
- Khả năng tương thích: Khả năng hòa nhập, phù hợp của phần mềm trong từng môi trường cụ thể như: Hệ điều hành, trình duyệt, thiết bị,…
- Hiệu quả: Nói đến khả năng hoạt động của phần mềm. Trong đó, các yếu tố như: Không làm lãng phí năng lượng, tài nguyên, tiết kiệm thời gian, tiền bạc,..sẽ là những yếu tố quan trọng nhất
- Chức năng: Khả năng của phần mềm
- Cài đặt: Nói đến khả năng cài đặt của phần mềm trong nhiều môi trường
- Bản địa hóa: Liên quan đến ngôn ngữ, múi giờ,…
- Khả năng bảo trì: Cách sửa đổi phần mềm sẽ được thực hiện như thế nào để cải thiện chức năng, tính năng,..
- Tốc độ: Tốc độ mà phần mềm đạt được khi chịu dưới một tải cụ thể
- Di động: Khả năng di chuyển từ vị trí này sang vị trí khác một cách linh hoạt
- Bảo vệ: Khả năng bảo vệ của phần mềm trước những mối nguy hại từ bên ngoài
- Sử dụng: Người dùng có thể dễ dàng sử dụng phần mềm hay không
- Mức độ tin cậy: Phần mềm có thể thực hiện được yêu cầu mà người dùng đặt ra trong thời gian xác định mà không gặp phải bất kỳ khó khăn nào
Một số cách tải và sử dụng phần mềm là gì?
Phần mềm có thể được mua tại các cửa hàng máy tính hoặc mua trực tuyến và được đóng gói trong hộp chứa bao gồm các đĩa (đĩa mềm, CD, DVD hoặc Blu-ray), hướng dẫn sử dụng, bảo hành và các tài liệu liên quan.
1. Các phần mềm miễn phí
Bên cạnh đó, cũng có rất nhiều chương trình phần mềm miễn phí có sẵn trên thị trường được chia thành các hạng mục khác nhau.
Các shareware hay phần mềm dùng thử là phần mềm cho phép người dùng một số ngày nhất định để thử phần mềm trước khi bắt buộc mua bản chính thức. Sau khi hết thời gian dùng thử, bạn sẽ được yêu cầu nhập mã hoặc phải đăng ký sản phẩm để có thể tiếp tục sử dụng.
Freeware hay phần mềm miễn phí là phần mềm bạn được sử dụng hoàn toàn miễn phí và không bao giờ yêu cầu bạn phải thanh toán, miễn là phần mềm đó không có các sửa đổi hay cải tiến gì.
Open source software hay phần mềm mã nguồn mở cũng tương tự như các phần mềm miễn phí. Tuy nhiên, không chỉ có phần mềm là miễn phí, mà các mã.nguồn hay source code được sử dụng cũng được cung cấp miễn phí, cho phép mọi người đều có thể sửa đổi chương trình.hoặc xem cách chương trình được xây dựng ra sao.
2. Bạn sử dụng phần mềm như thế nào?
Khi phần mềm máy tính được cài đặt trên ổ cứng máy tính, chương trình.có thể sử dụng được vào bất cứ lúc nào khi bạn tìm chương trình trên máy tính. Trên máy tính cài đặt Windows, biểu tượng chương trình.có trên Start Menu hoặc Start Screen, tùy thuộc vào phiên bản Windows đang sử dụng.
Bảo trì phần mềm
Sau khi phần mềm được cài đặt trên máy tính, bạn có thể sẽ.cần phải update phần mềm để tìm ra các lỗi trong quá trình sử dụng. Sử dụng các bản vá lỗi phần mềm là cách phổ biến nhất để update.một chương trình phần mềm. Sau khi update xong, bất kỳ sự cố nào có thể gặp.phải trong chương trình sẽ không còn xảy ra nữa.
Cách tạo ra và cách thức hoạt động của phần mềm
Một hay nhiều lập trình viên máy tính sẽ sử dụng ngôn ngữ lập.trình để viết hướng dẫn cho phần mềm biết phải hoạt động và.thực hiện những nhiệm vụ gì. Sau khi hoàn thành, chương trình sẽ được biên dịch thành.một ngôn ngữ mà máy tính có thể hiểu được.
Khi bạn tạo hoặc chỉnh sửa một tệp trên phần mềm trong máy tính.– ví dụ: tài liệu Microsoft Word hoặc hình ảnh Photoshop – tệp đó sẽ.được xác định là “tài nguyên” hoặc “nội dung” được phần mềm sử dụng. Tuy nhiên, bản thân tập tin không được coi là “phần mềm”.mặc dù nó là một phần thiết yếu được phần mềm sản xuất.
Lời kết
Trên đây là khái niệm phần mềm là gì và phân loại phần.mềm mà mình tổng hợp được từ nhiều nguồn, nội dung mang tính giới thiệu và không đi sâu. Nếu bạn có điều gì thắc mắc hoặc góp ý, hãy để lại bình luận bên dưới nhé !
Tìm kiếm liên quan
- Tải phần mềm máy tính
- Phần mềm trên PC
- Phần mềm máy tính Casio
- Phần mềm máy tính Casio fx-570VN Plus
Nội dung liên quan
- Lợi ích của ngành Thương mại điện tử đối với doanh nghiệp
- Flash sale là gì – Tại sao người làm kinh doanh không thể bỏ qua xu thế này
- Hướng dẫn cách vẽ chân dung khách hàng mục tiêu HIỆU QUẢ