Tháp Maslow và những lưu ý trong tháp nhu cầu Maslow

Nhu cầu của con người trong cuộc sống là vô hạn và đa dạng ở mọi hình thức. Tuy nhiên, trong hàng ngàn mong muốn đó nhà tâm lý học Abraham Maslow đã tìm được nhiều điểm chung để ra đời tháp nhu cầu mang tên ông. Vậy tháp Maslow là gì và trong Marketing nó được ứng dụng như thế nào. Hãy tìm hiểu cùng SEMTEK trong bài viết sau!

Tháp nhu Maslow là gì?

Theo Maslow, nhu cầu của con người được phân thành hai nhóm chính là nhu cầu cơ bản (Basic needs) và nhu cầu nâng cao (Meta needs). Khi các nhu cầu cơ bản như ăn, uống, ngủ, nghỉ… được đáp ứng con người sẽ dần chuyển sang nhu cầu của maslow cao hơn như nhu cầu được an toàn, tôn trọng, danh tiếng, địa vị… Dựa vào đây mà ông sáng tạo ra tháp nhu cầu.

Trong 5 tầng trên, nhu cầu của con người sẽ đi từ đáy tháp đến đỉnh tháp. Nghĩa là khi nhu cầu dưới đáp ứng đầy đủ theo mong muốn, họ sẽ dần chuyển sang nhu cầu mới cao hơn. Đồng thời, 5 cấp này GOBRANDING sẽ phân thành ba nhóm rõ ràng:

• Nhóm 1 gồm nhu cầu sinh lý và nhu cầu an toàn: đây là nhóm nhu cầu đảm bảo con người có thể tồn tại được để hướng tới những nhu cầu cao hơn.
• Nhóm 2 gồm nhu cầu nâng cao mối quan hệ và nhu cầu được kính trọng: khi nhu cầu ở nhóm 1 đã được đáp ứng con người sẽ muốn mở rộng các mối quan hệ của mình. Dần dần, trong một nhóm người đó họ bắt đầu xuất phát nhu cầu muốn trở thành người đứng đầu để nhận được sự kính trọng.
• Nhóm 3 là nhu cầu thể hiện bản thân: khi mọi nhu cầu được đáp ứng con người bắt đầu muốn thể hiện mình. Điển hình ở nhóm nhu cầu này chính là các tỷ phú vẫn tiếp tục làm việc và cống hiến mặc dù cơ bản nhu cầu của họ đã được đáp ứng đầy đủ.

Các cấp bậc trong tháp Maslow

5 cấp bậc của tháp Maslow được phát triển theo thứ tự từ dưới lên trên, tương ứng với nhu cầu từ cơ bản đến cao cấp hơn. Maslow cho rằng 4 nhu cầu đầu tiên xuất phát từ sự thiếu hụt nên sinh ra nhu cầu để lấp đầy mong muốn này (Basic needs). Tuy nhiên với nhu cầu số 5, nó không xuất phát từ sự thiếu thốn mà bắt nguồn từ mong muốn tự nhiên của con người là phát triển bản thân (Meta needs).

Nhu cầu sinh lý (Physiological Needs)

Nhu cầu sinh lý là những nhu cầu cơ bản nhất, bắt buộc phải đáp ứng được để con người có thể sống, tồn tại và hướng đến những nhu cầu tiếp theo trong tháp nhu cầu Maslow.

Nhu cầu sinh lý bao gồm các nhu cầu như hơi thở, thức ăn, nước uống, quần áo, nơi ở… Khi những nhu cầu này được thỏa mãn con người mới có thể hoạt động và phát triển tốt.

Đây được xem là nhu cầu cơ bản và quan trọng nhất, bởi nếu nhu cầu này không được đáp ứng thì tất cả những nhu cầu phía trên sẽ không thể thực hiện.

Chẳng hạn, bạn không thể nào tiếp tục làm việc ở một công ty và mong đợi thăng tiến khi mức thu nhập quá thấp, không đáp ứng đủ chi phí sinh hoạt hằng ngày.

Hoặc bạn không thể tiếp tục làm việc trong trạng thái vừa đói vừa khát vì cơ thể lúc này sẽ cảm thấy uể oải, mệt mỏi và không còn sức lực để tiếp tục công việc.

Nhu cầu đảm bảo an toàn (Safety Needs)

Nhu cầu tiếp theo mà Maslow đề cập ở tháp nhu cầu này chính là sự an toàn. Điều này hoàn toàn hợp lý bởi nhu cầu sinh lý giúp con người có thể sống sót được, thì tiếp theo họ cần một điều gì đó để đảm bảo duy trì và giúp họ an tâm hơn để phát triển.

Các nhu cầu đảm bảo an toàn gồm:

• An toàn về sức khỏe.
• An toàn về tài chính.
• An toàn tính mạng, không gây thương tích.

Sự phát triển từ nhu cầu sinh lý sang nhu cầu an toàn được thể hiện rõ nhất trong câu thành ngữ “Ăn chắc mặc bền” thành “Ăn ngon mặc đẹp”.

Trong doanh nghiệp, yếu tố an toàn được thể hiện bằng việc đóng đầy đủ các loại bảo hiểm cho nhân viên, môi trường làm việc với trang thiết bị tốt… Cùng với nhu cầu sinh lý, hai nhu cầu này giúp con người đảm bảo chất lượng cuộc sống tốt để có thể tồn tại lâu dài.

Nếu hai nhu cầu trên đáp ứng tháp maslow về thể chất, thì bắt đầu từ nhu cầu thứ ba này trở đi con người mong muốn hướng tới nhu cầu về tinh thần nhiều hơn.

Nhu cầu các mối quan hệ, tình cảm (Love/Belonging Needs)

Khi những nhu cầu cơ bản của bản thân được đáp ứng đầy đủ, họ bắt đầu muốn mở rộng các mối quan hệ của mình như tình bạn, tình yêu, đối tác, đồng nghiệp… Nhu cầu này được thể hiện qua các mối quan hệ như gia đình, bạn bè, người yêu, các câu lạc bộ,… để tạo cảm giác thân thuộc, gần gũi, giúp con người cảm thấy không bị cô độc, trầm cảm và lo lắng.

Ví dụ: Là một sinh viên năm nhất khi mới nhập học điều bạn quan tâm đầu tiên chính là tìm được chỗ trọ tốt, an toàn. Sau một thời gian học tập trên trường, bạn bắt đầu mở rộng các mối quan hệ bạn bè trong lớp để giúp tâm trạng vui vẻ hơn, đỡ nhớ nhà hoặc không bị cô độc khi đến trường. Không ngừng lại ở đó, nếu nhu cầu này chưa thỏa mãn bạn có thể tiếp tục tham gia vào các câu lạc bộ của trường để mở rộng mối quan hệ.

Nhu cầu được kính trọng (Esteem Needs)

Ở cấp này, nhu cầu của con người đề cập đến việc mong muốn được người khác coi trọng, chấp nhận. Họ bắt đầu nỗ lực, cố gắng để để được người khác công nhận. Nhu cầu này thể hiện ở lòng tự trọng, tự tin, tín nhiệm, tin tưởng và mức độ thành công của một người.

Nhu cầu được kính trọng trong tháp Maslow được chia làm hai loại:

• Mong muốn danh tiếng, sự tôn trọng từ người khác: được thể hiện qua danh tiếng, địa vị, vị trí mà người khác đạt được trong xã hội hoặc trong một tổ chức, tập thể nào đó.
• Lòng tự trọng đối với bản thân: đây là một yếu tố cực kỳ quan trọng để phát triển bản thân, nó thể hiện ở việc tự coi trọng phẩm giá, đạo đức của bản thân. Một người thiếu lòng tự trọng rất dễ dẫn đến mặc cảm, thường thấy lo lắng trước những điều khó khăn của cuộc sống.

Thông thường, những người đã nhận được sự tôn trọng, công nhận từ người khác sẽ có xu hướng tôn trọng bản thân, tự tin và hãnh diện về khả năng của mình.

Để đạt được nhu cầu kính trọng này, con người cần phải cố gắng, nỗ lực để phát triển bản thân, chuyên môn. Những thành tích, kết quả xứng đáng được đóng góp sẽ khiến người khác tôn trọng mình hơn. Nhu cầu này được thể hiện rõ ràng nhất ở việc cố gắng thăng tiến trong công việc.

Nhu cầu thể hiện bản thân (Self – Actualization Needs)

Đây là nhu cầu cao nhất của con người, nó nằm ở đỉnh của tháp Maslow. Khi bạn đã thỏa mãn được mọi nhu cầu của mình ở 4 cấp độ bên dưới, nhu cầu muốn thể hiện bản thân để được ghi nhận, bắt đầu xuất hiện. Và Maslow cho rằng, nhu cầu này không xuất phát từ việc thiếu một cái gì đó như 4 nhu cầu trên mà nó xuất phát từ mong muốn phát triển của con người.

“Con người sinh ra không phải để tan biến đi như một hạt cát vô danh. Họ sinh ra để lưu lại dấu ấn trên mặt đất, trong trái tim người khác” – là câu nói thể hiện rõ nhu cầu này nhất của con người. Họ muốn được ghi nhận bằng những nỗ lực của bản thân, muốn cống hiến để mang lại những giá trị lớn hơn cho xã hội, cộng đồng.

Nhu cầu này thường xuất hiện ở những người thành công, họ tiếp tục phát huy tiềm năng, sức mạnh, trí tuệ của mình để cho người khác nhìn thấy. Hầu hết những người này làm việc là để thỏa đam mê, đi tìm những giá trị thật sự thuộc về mình. Cho nên, nếu như nhu cầu này không được đáp ứng sẽ khiến con người cảm thấy hối tiếc vì những đam mê của mình chưa được thực hiện.

Nhu cầu này thể hiện ở việc người ta có thể từ bỏ một công việc mang lại địa vị cao, danh tiếng và mức lương hấp dẫn để làm những công việc mà họ yêu thích, đam mê.

5 cấp độ của tháp Maslow

Sau khi tìm hiểu khái niệm tháp Maslow là gì, chúng ta sẽ đi sâu vào tìm hiểu 5 cấp độ tiêu biểu nhất của tháp Maslow.

1. Nhu cầu sinh lý

Đây là nhu cầu được Abraham Maslow biểu diễn dưới đáy của kim tự tháp. Theo đó, ông cho rằng các nhu cầu về sinh lý sẽ là nhóm nhu cầu cơ bản nhất mà một cá thể cần đáp ứng để tồn tại.

Không khí, thức ăn, nước uống, quần áo, nơi ở, tình dục,… gọi là các nhu cầu sinh lý của con người. Chúng quyết định đến khả năng sinh tồn và khả năng duy trì nòi giống của mỗi cá thể.

Bất kỳ ai trong chúng ta đều không thể duy trì sự sống nếu thiếu đi một trong những nhu cầu kể trên. Do vậy ở tháp nhu cầu Maslow, đây là cấp bậc thấp nhất và quan trọng nhất mà con người cần phải thỏa mãn.

2. Nhu cầu được an toàn

Cấp độ thứ 2 của tháp Maslow chính là nhu cầu được an toàn. Sau khi đáp ứng các điều kiện cần và đủ để tồn tại, con người sẽ muốn cuộc sống của họ được phát triển và được bảo vệ tốt hơn.

Theo thuyết nhu cầu của Maslow, con người sẽ muốn được đảm bảo an toàn cả về mặt thể chất lẫn tinh thần chằng hạn như: Bảo hiểm, sức khỏe, tài chính, việc làm.

Muốn được bảo vệ và có cảm giác an toàn hơn chính là những hành vi tâm lý mà con người đòi hỏi ở cấp độ này. Do đó, họ sẽ luôn tìm cách thực hiện các nhu cầu kể trên qua các hoạt động như:

• Mua các loại bảo hiểm (BHXH, BH tai nạn, BH thất nghiệp,…).
• Tìm kiếm công việc ổn định với nhu cầu và mức sống hiện tại.
• Khám sức khỏe định kỳ hoặc đăng ký các dịch vụ cải thiện sức khỏe.
• Mở sổ tiết kiệm để lo liệu cho tương lai.

3. Nhu cầu xã hội

Đối với các nhu cầu xã hội, con người sẽ muốn hướng đến những hoạt động như: Mở rộng quan hệ bạn bè, tình yêu; gia tăng sự giao tiếp với các cá nhân khác; phát triển tình cảm cá nhân, gia đình, đồng nghiệp;…

Có thể nói trong tháp Maslow, nhu cầu giao tiếp và kết nối với các mối quan hệ xã hội là một trong những yếu tố quan trọng và thiết yếu trong cuộc sống của mỗi người.

Bằng việc đáp ứng các nhu cầu xã hội, con người trở nên tự tin và phát triển hơn. Bên cạnh đó, đây cũng là những liều thuốc hữu ích cho đời sống tinh thần của chúng ta trở nên phong phú và ý nghĩa hơn.

Nhiều nghiên cứu cũng cho thấy, khi các nhu cầu xã hội của một người nào đó được thỏa mãn ở mức cao nhất, họ sẽ hạn chế được rất nhiều các tác động tâm lý tiêu cực như: Trầm cảm, lo âu, cô đơn, tự dằn vặt,…

4. Nhu cầu kính trọng

Khi con người dần ý thức được giá trị của bản thân, nhu cầu được kính trọng sẽ xuất hiện. Chúng bắt nguồn từ tâm lý của các cá nhân muốn được người khác công nhận và đánh giá tốt về mình.

Dù ở bất kỳ tình huống nào, tháp Maslow cũng cho thấy tính cần thiết của nhu cầu này. Sự tôn trọng giúp tiếp thêm động lực, sự tự tin và sức mạnh để con người vượt qua mọi khó khăn, rào cản trong cuộc sống.

Đây là cấp độ thứ 4 trong tháp nhu cầu Maslow, cho thấy tâm lý hành vi của các cá nhân dễ bị thu hút bởi nhu cầu này khi đã đạt được sự thỏa mãn ở 3 nhu cầu trước đó.

5. Nhu cầu được thể hiện bản thân

Cuối cùng và cũng là nhu cầu có cấp bậc cao nhất trong tháp nhu cầu Maslow là nhu cầu khẳng định bản thân. Khi ấy, con người sẽ có tâm lý muốn chứng minh và thể hiện để bộc lộ ra những khả năng tiềm ẩn của bản thân mình.

Ở nhu cầu này, lý thuyết nhu cầu của Maslow cũng chỉ ra thêm rằng mỗi cá nhân đều có tầm ảnh hưởng và một những điểm mạnh nhất định.

Khi một ai đó muốn được thể hiện bản thân tức là họ đã nhìn nhận được giá trị và sự quan trọng của họ đối với một đối tượng cụ thể, chẳng hạn: Gia đình, bạn bè, đồng nghiệp, xã hội,…

Nhu cầu thể hiện bản thân thường phản ánh qua nhiều khía cạnh: Trình độ học vấn, các loại kỹ năng, kiến thức đời sống,… Chúng được xếp ở vị trí cao nhất bởi đây được xem là hành vi bậc cao nhất của con người.

Một số điều cần lưu ý trong tháp Maslow

• Nhu cầu không nhất thiết phải “rập khuôn” như tháp Maslow

Theo mô tả của tháp nhu cầu Maslow, nhu cầu con người phát triển theo thứ tự từ chân tháp đến đỉnh tháp. Tuy nhiên, Maslow cũng lưu ý rằng những nhu cầu này có thể không cứng nhắc như vậy, mà nó có thể thay đổi thứ tự linh hoạt tùy vào mỗi người và từng hoàn cảnh.

Ví dụ: Theo như tháp nhu cầu của Maslow thì các mối quan hệ và tình cảm được xếp trước nhu cầu kính trọng, nghĩa là họ lựa chọn kết hôn sau đó mới phát triển sự nghiệp. Tuy nhiên, một số người có thể có nhu cầu được kính trọng cao hơn cho nên họ lựa chọn con đường thăng tiến, phát triển sự nghiệp trước khi lập gia đình.

Tuy nhiên dù các nhu cầu bên trên có thể thay đổi như thế nào đi nữa, thì nhu cầu cơ bản là nhu cầu sinh lý vẫn đóng vai trò quan trọng nhất và là nền tảng để phát triển các nhu cầu tiếp theo.

• Nhu cầu không phải lúc nào cũng tăng

Hầu hết mọi người đều mong muốn nhu cầu của mình có thể tăng theo tháp nhu cầu của Maslow. Tuy nhiên, trong một số trường hợp nhu cầu có thể bị gián đoạn do nhu cầu thấp hơn không được đáp ứng. Hoặc trong một số trường hợp, nhu cầu trước đây đã được đáp ứng nhưng do một số biến cố trong cuộc sống như ly hôn, mất việc, nợ nần… nhu cầu có thể được yêu cầu thực hiện lại.

Ví dụ: Một người đã lập gia đình đang trong giai đoạn mong muốn thăng tiến để đạt được nhu cầu được kính trọng. Bỗng dưng người này ly hôn, lúc này sẽ ở trong tình trạng dao động giữa hai cấp nhu cầu là nhu cầu kính trọng và nhu cầu đáp ứng các mối quan hệ, tình cảm. Đồng thời, nhu cầu về tình cảm được yêu cầu thực hiện lại do đã bị thiếu hụt.

Do đó, không phải bất kỳ người nào cũng có xu hướng phát triển theo cùng một hướng như tháp nhu cầu, mà họ có thể bị dao động qua lại giữa các cấp nhu cầu trong tháp.

• Nhu cầu cũ không nhất thiết phải đáp ứng 100%

Theo Maslow, nhu cầu của một người không nhất thiết phải đáp ứng 100% thì nhu cầu mới có thể xuất hiện. Nghĩa là khi một số nhu cầu cơ bản của con người được thỏa mãn ở một mức độ nào đó họ sẽ dần chuyển sang nhu cầu mới.

Tháp nhu cầu của Maslow mở rộng

Ngoài 5 cấp bậc trên thì tháp Maslow còn được mở rộng thêm 3 cấp độ khác, được gọi là tháp nhu cầu Maslow 8 bậc gồm:

• Nhu cầu nhận thức (Cognitive): nhu cầu về học hỏi, kiến thức, tò mò và hiểu biết.
• Thu cầu thẩm mỹ (Aesthetic): nhu cầu về đánh giá, tìm kiếm vẻ đẹp về hình thức.
• Nhu cầu về tự tôn bản ngã (Self- Transcendence): nhu cầu được thúc đẩy bởi các giá trị vượt ra ngoài bản thân như trực giác siêu nhiên, lòng vị tha, hòa hợp bác ái.

Liên hệ với SEMTEK để tháo nút thắt cho website của bạn bằng giải pháp về Marketing!

SEMTEK Co,.LTD

🏡 Địa chỉ: 2N Cư Xá Phú Lâm D, Phường 10, Quận 6, TP.HCM
📧 Email: info@semtek.com.vn
☎️ Hotline: (+84)098.300.9285

Từ khóa:

• Ví dụ về tháp Maslow
• Tháp Maslow mở rộng
• Tháp nhu cầu của maslow
• Tháp nhu cầu Maslow trong tình yêu
• Ý nghĩa của tháp Maslow
• Sách về tháp nhu cầu Maslow

Nội dung liên quan:

• Proposal là gì? Chia sẻ cách viết Proposal thành công
• LDAP là gì? Phương thức hoạt động của LDAP là gì?
• Hướng dẫn kinh doanh Online thành công cho người mới đầy đủ nhất 2021